SORU: 

Kardeş ve arkadaşlara verilen nafaka, maldan verilmesi gereken zekât yerine geçer mi?

CEVAP:

Kişi zekâtın verilebileceği kısımlardan olan, ihtiyaç sahibi yahut borcu olup, ödemeye gücü yetmeyen din kardeşlerine zekât verebilir. Eğer zekât verilmek istenen kimse, kişinin soy kardeşi ise bu konuda ayrıntı ve detay vardır. Şayet kişi, kardeşine bakmakla yükümlü ise bu halde kardeşine zekât vermesi caiz olmaz. Çünkü bakmakla sorumlu olduğu kardeşine zekât verirse bakmakla yükümlü olduğu sorumluluktan kaçıp, kendisine tasarruf sağlamış olur. Babalarının hayatta ve kardeşlerine bakamayacak kadar muhtaç olması durumunda kişi bakmakla yükümlü olmayacağı için bu durumda kardeşlerine zekât verebilir.

Aynı şekilde fakir olan kardeşlerin, fakir çocuklarına da zekât verilebilir. Zira kişi onların bakımıyla yükümlü değildir. Bu hususla ilgili kural şudur; bakmakla yükümlü olunan yakınlara zekât vermek caiz olmaz. Çünkü kişi, bakmakla yükümlü olduğu akrabalarına zekât vererek tasarruf sağlamış olur. 

Şayet kişi bakmakla yükümlü olduğu yakınlarına sorumluluğu dahilinde olmayan bir hususta, örneğin, o yakının ödemek zorunda olduğu borcunu ödemesi için zekât vermesi halinde bu zekât geçerlidir. Bu şartla kişi babası ve öz kardeşine bile zekât verebilir. 

Bkz: https://bit.ly/3gtk78A