SORU

Ramazan’da aynı ülkede yaşayan kimselerin farklı günlerde oruca başlaması veya farklı günlerde bayram kutlaması hususunda kişinin yaşadığı yerdeki insanlarla hareket etmesi gerekir mi?

CEVAP 

Şeyh Elbânî : Kesinlikle beraber hareket etmeleri gerekir.

SORU 

 Bazen hilali gözetleme hususunda bir ülkede yaşayan insanlar gevşek davranmakta ve iki günlük bir fark oluşmaktadır. Hilali gökyüzünde gördüğümde bayram ilan edebilir miyim?

CEVAP 

Şeyh Elbânî : Her şeyden önce Allah Azze ve Celle seni bereketli kılsın. Kişinin tek başına hilali görmesinin İslam dininde bir kıymeti yoktur. Rasûlullah - sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur: “Ramazan, insanların hep beraber oruç tuttuğu gündür, bayram da insanların hep beraber bayram ettiği gündür. ” Bundan dolayı insanlar, oruç tutarken bir kişinin hilali görmesi durumunda oruç tutmazlar. Bu kimsenin yaşadığı topluluğa muhalefet etmesi onlardan ayrılması doğru değildir. Rasûlullah - sallallahu aleyhi ve sellem-‘in “hilali gördüğünüzde oruç tutun hilali gördüğünüzde bayram edin” hadisi herkes tarafından bilinmektedir. Bu mesele namaz gibi insanın tek başına evinde, iş yerinde kılabileceği gibi ferdi bir mesele değildir. Senin hilali görüp tek başına oruç tutman doğru değildir. Yaşadığın beldedeki insanlarla beraber oruç tutman gerekir. Yaşadığın beldedeki insanlar oruç tutmaya başladığında onlarla birlikte sende oruç tut, bayram ettiklerinde onlarla birlikte bayram et. Rasûlullah - sallallahu aleyhi ve sellem-‘in “hilali gördüğünüzde oruç tutun” sözünün muhatabı bütün insanlardır. Günümüzde birçok İslam şeriati ile yönetilen devletlerin sadece ismi var olup hakikatte bulunmamaktadır. Çünkü bu devletler Allah'ın hükümleri ile hükmetmemektedir. Bunun delili her devlet kendi başına oruç tutmaktadır. Her devlet bir olma adına çığırtkanlık yapsa da, söyledikleri sözde samimi değillerdir. Aslında beraber bayram kutlama, Ramazanın girişi ve bitişi hakkında beraber hareket etmeleri kolaydır. Ancak bunu yapmamaktadırlar. Müslümanlar, İslam devleti yöneticilerinin ihtilafından dolayı oruç tutma ve bayram konusunda birlik olamıyor ise her devletin kendi gördüğü hilale göre hareket etmesi gerekir. Aynı ülkelerin insanlarının ikiye bölünmeleri doğru değildir. Müslümanların ülkelere bölünmüş olması yetmezmiş gibi aynı ülkenin insanlarının bölünmesi kabul edilemez. Malasef durum bundan ibarettir. Bazı kimseler Suudi Arabistan’a göre oruç tutmakta, bazıları Suriye’ye göre oruç tutmakta, bazıları da başka ülkelere göre tutmaktadır. Geçmişte sorulan sorulara cevap verdiğimiz gibi bu tarz şeyler doğru değildir. Şayet bir Müslüman iki şerli durum arasında kalırsa şerri az olanı tercih eder. Bir ülkenin insanlarının hep beraber oruç tutmaları ikiye bölünmelerinden daha hayırlıdır. En efdal olan bu ülke ile diğer ülkenin yani bütün müslümanların aynı anda tutmalarıdır. Böylece bütün İslam alemi aynı anda oruç tutmuş veya aynı anda bayram yapmış olur. Ancak bu mümkün gözükmemektedir. Bu durumdan da üzüntü duymaktayız. Ancak Allah Teâlâ bir kula ancak gücünün yettiği şeyle yükümlü kılar. Aynı ülkede yaşayanlar, devlet yetkilileri Ramazan şu gün başlıyor diye ilan ettiğinde hep birlikte oruç tutarlar. Bu ilan şeri olmasa bile yani dinde sabit olmasa bile böyledir. Çünkü bu sorumluluk devlettedir. Kişilerin elinde değildir. Şeri hat cezalarınla olduğu gibi. Eğer bu hat cezalarını kişiler uygulamaya kalkarsa yeryüzünde ve denizlerde fesat çıkar. Günümüzdeki bir çok ülkede devlet tarafından hat cezaları uygulanmıyor. Bu hat cezalarını kişilerin kendisi uygulayabilir mi?! Birisi diğerini öldürse, öldürülenin akrabaları katili öldürse yeryüzünde fesat artar. Bundan dolayı aynı ülkede yaşayanlar hep beraber hareket ederler. Hep birlikte oruç tutup hep birlikte bayram ederler. Bu hususta ayrılmaları caiz değildir.